рднाрд░рдд рдФрд░ рд░ूрд╕ рдХे рдмीрдЪ рд░рдгрдиीрддिрдХ рд░рдХ्рд╖ा рд╕рд╣рдпोрдЧ рдПрдХ рдирдИ рдКंрдЪाрдИ рдХी рдУрд░ рдмрдв़ рд░рд╣ा рд╣ै। рд╣ाрд▓ рд╣ी рдоें рд░ूрд╕ рдиे рднाрд░рдд рдХो S-500 рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рд░рдХ्рд╖ा рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХे рд╕ंрдпुрдХ्рдд рдЙрдд्рдкाрджрди рдХा рдмрдб़ा рдк्рд░рд╕्рддाрд╡ рджिрдпा рд╣ै। рдпрд╣ рдк्рд░рд╕्рддाрд╡ рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдирд░ेंрдж्рд░ рдоोрджी рдХी рд░ूрд╕ рдпाрдд्рд░ा рдХे рджौрд░ाрди рд╕ाрдордиे рдЖрдпा, рдЬрдм рд╡े рддीрд╕рд░ी рдмाрд░ рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдмрдирдиे рдХे рдмाрдж рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рдоॉрд╕्рдХो рдкрд╣ुंрдЪे। рдЗрд╕ рдк्рд░рд╕्рддाрд╡ рдХो рднाрд░рдд рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХ्рд╖рдорддाрдУं рдФрд░ рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा рдХे рд▓िрд╣ाрдЬ़ рд╕े рдПрдХ рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рдЕрд╡рд╕рд░ рдоाрдиा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै।
S-500 рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХो рд░ूрд╕ рдж्рд╡ाрд░ा рд╡िрдХрд╕िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕े S-400 рдХी рдЙрди्рдирдд рдФрд░ рдЕрдЧрд▓ी рдкीрдв़ी рдХी рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХे рд░ूрдк рдоें рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдиाрдо "рдк्рд░ोрдоेрдеिрдпрд╕" рд╣ै рдФрд░ рдпрд╣ рдПрдХ рдорд▓्рдЯी рд▓ेрдпрд░ рд╡ाрдпु рд░рдХ्рд╖ा рдк्рд░рдгाрд▓ी рд╣ै, рдЬो рди рдХेрд╡рд▓ рдкाрд░ंрдкрд░िрдХ рд▓рдб़ाрдХू рд╡िрдоाрдиों рдХो рдиिрд╖्рдХ्рд░िрдп рдХрд░ рд╕рдХрддी рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рд╣ाрдЗрдкрд░рд╕ोрдиिрдХ рдоिрд╕ाрдЗрд▓ें, рдЗंрдЯрд░рдХॉрди्рдЯिрдиेंрдЯрд▓ рдмैрд▓िрд╕्рдЯिрдХ рдоिрд╕ाрдЗрд▓ें (ICBM) рдФрд░ рд▓ो-рдЕрд░्рде рдСрд░्рдмिрдЯ (LEO) рдоें рд╕्рдеिрдд рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ों рдХो рднी рдЯाрд░рдЧेрдЯ рдХрд░рдиे рдоें рд╕рдХ्рд╖рдо рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХी рд░ेंрдЬ рд▓рдЧрднрдЧ 600 рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рддрдХ рд╣ै, рдЬो рдЗрд╕े рд╡िрд╢्рд╡ рдХी рд╕рдмрд╕े рдк्рд░рднाрд╡ी рд╡ाрдпु рд░рдХ्рд╖ा рдк्рд░рдгाрд▓िрдпों рдоें рд╕े рдПрдХ рдмрдиाрддी рд╣ै।
рднाрд░рдд рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рдк्рд░рд╕्рддाрд╡ рдХрдИ рдоाрдпрдиों рдоें рдЕрдд्рдпंрдд рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै। рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े, рдпрд╣ рджेрд╢ рдХी ‘рдоेрдХ рдЗрди рдЗंрдбिрдпा’ рдкрд╣рд▓ рдХो рдПрдХ рдирдИ рджिрд╢ा рджेрдЧा, рдХ्рдпोंрдХि рдЗрд╕ рд╕ंрдпुрдХ्рдд рдЙрдд्рдкाрджрди рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рднाрд░рдд рдХो рдЙрди्рдирдд рддрдХрдиीрдХ рдХा рд╕ीрдзा рд▓ाрдн рдоिрд▓ेрдЧा рдФрд░ рдШрд░ेрд▓ू рд░рдХ्рд╖ा рдЙрдд्рдкाрджрди рдоें рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा рдХो рдмрдв़ाрд╡ा рдоिрд▓ेрдЧा। рдЗрд╕рд╕े рд░рдХ्рд╖ा рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рднाрд░рдд рдХा рддрдХрдиीрдХी рдХौрд╢рд▓ рднी рдордЬрдмूрдд рд╣ोрдЧा рдФрд░ рдЖрдиे рд╡ाрд▓े рд╕рдордп рдоें рднाрд░рдд рдЕрди्рдп рдоिрдд्рд░ рджेрд╢ों рдХो рднी рд░рдХ्рд╖ा рдЙрдкрдХрд░рдг рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдХрд░ा рд╕рдХрддा рд╣ै।
рднाрд░рдд рдФрд░ рд░ूрд╕ рдХे рдмीрдЪ рдкрд╣рд▓े рд╕े рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдоोрд╕ рд╕ुрдкрд░рд╕ोрдиिрдХ рдХ्рд░ूрдЬ рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рдкрд░िрдпोрдЬрдиा рдЬैрд╕ी рд╕рдлрд▓ рд░рдХ्рд╖ा рд╕ाрдЭेрджाрд░िрдпां рд╣ैं। рдЕрдм рдЕрдЧрд░ S-500 рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХा рдЙрдд्рдкाрджрди рднाрд░рдд рдоें рд╣ोрддा рд╣ै, рддो рдпрд╣ рдЗрди рд░िрд╢्рддों рдХो рдФрд░ рдЧрд╣рд░ा рдмрдиाрдПрдЧा рдФрд░ рднाрд░рдд рдХी рд╕ाрдорд░िрдХ рддाрдХрдд рдХो рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рдмрдв़ा рджेрдЧा। рднाрд░рдд рдиे рдкрд╣рд▓े рд╣ी рд░ूрд╕ рд╕े S-400 рд╡ाрдпु рд░рдХ्рд╖ा рдк्рд░рдгाрд▓ी рдЦрд░ीрджी рд╣ै, рдФрд░ рдЕрдЧрд░ рд╡рд╣ S-500 рдоें рд╕ाрдЭेрджाрд░ рдмрдирддा рд╣ै, рддो рдЙрд╕рдХी рд╡ाрдпु рд░рдХ्рд╖ा рд╢рдХ्рддि рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рд╕्рддрд░ рдкрд░ рдирдИ рдкрд╣рдЪाрди рдкाрдПрдЧी।
S-500 рдк्рд░рдгाрд▓ी рди рдХेрд╡рд▓ рдЖрдзुрдиिрдХ рдпुрдж्рдз рдХी рдЪुрдиौрддिрдпों рд╕े рдиिрдкрдЯрдиे рдоें рд╕рдХ्рд╖рдо рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдЗрд╕рдХी рдХ्рд╖рдорддा рдЕрдоेрд░िрдХा рдФрд░ рдиाрдЯो рджेрд╢ों рдХी рдПрдбрд╡ांрд╕्рдб рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рддрдХрдиीрдХों рд╕े рднी рдмेрд╣рддрд░ рдоाрдиी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै। рдЗрд╕ рд╕िрд╕्рдЯрдо рдХो рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдбिрдЬाрдЗрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рдпрд╣ рдПрдХ рд╕ाрде рдХрдИ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╣рд╡ाрдИ рдЦрддрд░े рдЬैрд╕े рдХि рд╣ाрдЗрдкрд░рд╕ोрдиिрдХ рдоिрд╕ाрдЗрд▓, рд╕्рдЯीрд▓्рде рдмॉрдо्рдмрд░ рдФрд░ рд╕ैрдЯेрд▓ाрдЗрдЯ्рд╕ рд╕े рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░ рд╕рдХे। рднाрд░рдд рдЬैрд╕े рд╡िрд╢ाрд▓ рднूрднाрдЧ рдФрд░ рдмрд╣ुрдЖрдпाрдоी рд╕ीрдоाрдУं рд╡ाрд▓े рджेрд╢ рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рдк्рд░рдгाрд▓ी рдмेрд╣рдж рдЙрдкрдпोрдЧी рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै।
рд╣ाрд▓ांрдХि, рдЗрд╕ рдк्рд░рд╕्рддाрд╡ рдХे рд╕ाрде рдХुрдЫ рдХूрдЯрдиीрддिрдХ рдФрд░ рд░рдгрдиीрддिрдХ рдЪुрдиौрддिрдпाँ рднी рдЬुрдб़ी рд╣ुрдИ рд╣ैं। рдЕрдоेрд░िрдХा рдХा CAATSA (Countering America's Adversaries Through Sanctions Act) рдХाрдиूрди рднाрд░рдд рдЬैрд╕े рджेрд╢ों рдкрд░ рдк्рд░рддिрдмंрдз рд▓рдЧा рд╕рдХрддा рд╣ै рдЬो рд░ूрд╕ рд╕े рдмрдб़े рд╕ैрди्рдп рд╕ौрджे рдХрд░рддे рд╣ैं। S-400 рдХी рдЦрд░ीрдж рдХे рдмाрдж рднी рднाрд░рдд рдХो рдЕрдоेрд░िрдХा рдХी рдУрд░ рд╕े рджрдмाрд╡ рдХा рд╕ाрдордиा рдХрд░рдиा рдкрдб़ा рдеा। рдРрд╕े рдоें рднाрд░рдд рдХो рдЗрд╕ рдк्рд░рд╕्рддाрд╡ рдкрд░ рдиिрд░्рдгрдп рд▓ेрддे рд╣ुрдП рдЕрдкрдиे рдХूрдЯрдиीрддिрдХ рд╕ंрддुрд▓рди, рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╣िрдд рдФрд░ рджीрд░्рдШрдХाрд▓िрдХ рд░рдгрдиीрддि рдХा рд╕ाрд╡рдзाрдиीрдкूрд░्рд╡рдХ рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा।
рд╡рд╣ीं, рдЖрд░्рдеिрдХ рдкрдХ्рд╖ рдХी рдмाрдд рдХрд░ें рддो рдпрд╣ рд╕ौрджा рднाрд░рдд рдХे рд░рдХ्рд╖ा рдмрдЬрдЯ рдкрд░ рдк्рд░рднाрд╡ рдбाрд▓ рд╕рдХрддा рд╣ै। S-500 рдПрдХ рдЕрдд्рдпंрдд рдЙрдЪ्рдЪ рддрдХрдиीрдХी рдФрд░ рдорд╣ंрдЧी рдк्рд░рдгाрд▓ी рд╣ै। рд╣ाрд▓ांрдХि рд╕ंрдпुрдХ्рдд рдЙрдд्рдкाрджрди рд╕े рдЗрд╕рдХी рд▓ाрдЧрдд рдХाрдлी рдХрдо рд╣ो рд╕рдХрддी рд╣ै рдФрд░ рднाрд░рдд рдХो рддрдХрдиीрдХ рдЯ्рд░ांрд╕рдлрд░ рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рд░ोрдЬрдЧाрд░ рдХे рдирдП рдЕрд╡рд╕рд░ рднी рдоिрд▓ рд╕рдХрддे рд╣ैं।
рдЗрд╕ рдкूрд░ी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдоें рдпрд╣ рджेрдЦрдиा рдЕрд╣рдо рд╣ोрдЧा рдХि рднाрд░рдд рдХिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЗрд╕ рд░рдгрдиीрддिрдХ рдЕрд╡рд╕рд░ рдХा рд▓ाрдн рдЙрдаाрддा рд╣ै। рдпрджि рднाрд░рдд рдЗрд╕ рдк्рд░рд╕्рддाрд╡ рдХो рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рд░ूрд╕ рдХे рд╕ाрде рд╕ाрдЭेрджाрд░ी рдХрд░рддा рд╣ै, рддो рдпрд╣ рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рд╕ैрди्рдп рд╕ौрджा рдирд╣ीं рд╣ोрдЧा, рдмрд▓्рдХि рдПрдХ рджीрд░्рдШрдХाрд▓िрдХ рд░рдгрдиीрддिрдХ рдиिрд╡ेрд╢ рд╕ाрдмिрдд рд╣ोрдЧा। рдЗрд╕рд╕े рди рдХेрд╡рд▓ рднाрд░рдд рдХी рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХो рдордЬрдмूрддी рдоिрд▓ेрдЧी, рдмрд▓्рдХि рдпрд╣ рдПрд╢िрдпा рдоें рднाрд░рдд рдХी рд╕ैрди्рдп рд╕्рдеिрддि рдХो рднी рд╕ुрджृрдв़ рдХрд░ेрдЧा।
рдЗрд╕ рдк्рд░рд╕्рддाрд╡ рдХे рд╕ाрде рд╣ी рднाрд░рдд рдХो рдпрд╣ рднी рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा рдХि рд░рдХ्рд╖ा рддрдХрдиीрдХ рдоें рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░рддा рдФрд░ рдЙрди्рдирддि рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕ рд╕ाрдЭेрджाрд░ी рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХेрд╡рд▓ рд╕ाрдорд░िрдХ рд▓ाрднों рдХे рд▓िрдП рдирд╣ीं рдмрд▓्рдХि рддрдХрдиीрдХी рдк्рд░рдЧрддि рдФрд░ рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рд░рдХ्рд╖ा рдЙрдж्рдпोрдЧ рдоें рднाрд░рдд рдХी рднूрдоिрдХा рдХो рдордЬрдмूрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдХिрдпा рдЬाрдП।
рдЕंрддрддः, S-500 рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХा рд╕ंрдпुрдХ्рдд рдЙрдд्рдкाрджрди рднाрд░рдд рдХो рд░рдХ्рд╖ा рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рд╕्рддрд░ рдкрд░ рдПрдХ рдирдИ рдкрд╣рдЪाрди рджिрд▓ा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдк्рд░рд╕्рддाрд╡ рднाрд░рдд рдХे рд▓िрдП рддрдХрдиीрдХी, рд╕ाрдорд░िрдХ рдФрд░ рдЖрд░्рдеिрдХ рджृрд╖्рдЯि рд╕े рд▓ाрднрджाрдпрдХ рд╕िрдж्рдз рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै, рдмрд╢рд░्рддे рдХि рдЗрд╕े рд╕ंрддुрд▓िрдд рдФрд░ рд░рдгрдиीрддिрдХ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рд╕े рдЕрдкрдиाрдпा рдЬाрдП। рдЖрдиे рд╡ाрд▓े рд╕рдордп рдоें рдпрд╣ рджेрдЦрдиा рджिрд▓рдЪрд╕्рдк рд╣ोрдЧा рдХि рднाрд░рдд рдЗрд╕ рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рдЕрд╡рд╕рд░ рдХो рдХैрд╕े рднुрдиाрддा рд╣ै।